Dijital dönüşüm çağında işletmeler, verimliliği, güvenliği ve iş birliğini artırmak için sürekli olarak yenilikçi çözümler arıyor. Blockchain teknolojisi çeşitli sektörlerde büyük umut vaat etse de, potansiyeli ile gerçek hayattaki işletmelerin uygulamalarında benimsenmesi arasında bir boşluk var. IRISnet bu aşamada devreye girerek bu boşluğu doldurmayı ve işletmeler için blockchain teknolojisinin tüm potansiyelini ortaya çıkarmayı hedefliyor.

IRISnet, blockchain teknolojisinin gücünden yararlanarak dağıtık işletme uygulamalarının birbirleriyle etkileşim kurma biçimi üzerinde bir etki yaratmayı amaçlamaktadır. Daha büyük Cosmos ağının önemli bir parçası olan IRISnet, ekosisteme hizmet semantiği getirerek çok çeşitli yenilikçi iş senaryolarına olanak sağlamaktadır.

Bu blog yazısında, IRIS ağının temel özelliklerini inceleyecek ve blockchain ile geleneksel işletme uygulamaları arasındaki boşluğu nasıl doldurmayı hedeflediğini keşfedeceğiz.

IRIS Hub, IRIS ağının merkezinde yer almaktadır. Cosmos SDK ve Tendermint üzerine inşa edilmiş bir Proof-of-Stake (PoS) blockchainidir. Birincil amacı, zincir içi işlemleri zincir dışı verileri işleyerek ve iş mantığını yürüterek koordine etmektir. IRIS Hub, Cosmos Hub'a bağlanarak Cosmos ağı içindeki çeşitli bölgeler arasında sorunsuz etkileşim sağlar.

IRIS Hub, zincir dışı hizmetlerin zincirler arası çağrılmasını kolaylaştırmak için bir hizmet protokolü kullanır. Hizmet protokolünü ve geliştirilmiş IBC protokolünü Cosmos SDK'ya geri kazandırmayı planlayan IRISnet, yenilikçi çözümleri diğer blockchain geliştiricilerinin kullanımına sunmayı hedeflemektedir.

$IRIS token’ları, IRIS Hub'ın yerel birimidir ve üç ana amaca hizmet eder:

Staking: $IRIS token’ları, Cosmos Hub'daki $ATOM token’larına benzer şekilde PoS blockchainini güvence altına almak için kullanılır.

İşlem Ücreti: $IRIS tokenları ağ içindeki tüm işlemler için ödeme yapmak üzere kullanılır.

Hizmet Ücreti: IRIS ağı içindeki hizmet sağlayıcıların $IRIS token’ları cinsinden hizmet ücreti talep etmeleri gerekmektedir.

IRIS ağı ayrıca gelecekte işlem ve hizmet ücretleri için Cosmos ağındaki tüm whitelist’e alınmış fee tokenlerini desteklemeyi planlamaktadır.

IRIS Hizmetleri (iService), zincir dışı hizmetlerin tanımlanması, bağlanması, çağrılması ve yönetişimine kadar tüm yaşam döngüsüne aracılık eder. iService sağlayıcıları, kamu ve konsorsiyum zincirlerinin yanı sıra kurumsal eski sistemlerde bulunan zincir dışı hizmetleri ve kaynakları birbirine bağlayan uyarlayıcılar olarak hareket eder. Tüketiciler ise belirlenmiş sağlayıcı uç noktalarına talepler göndererek ve yanıtlar alarak iService'i kullanırlar.

Tarafsız sağlayıcı profillerini korumak için IRIS Foundation Limited, bu profillerin oluşturulmasına ve güncellenmesine yardımcı olan "profilciler" istihdam etmektedir. Ayrıca hakemler, sağlayıcı performansına karşı tüketici şikayetlerini çözmek için kolektif olarak çalışırlar.

IRIS ağı, güvenli ve işlevsel bir blockchaini korumak için validatör operatörlere güvenir. Validatörler yazılımın doğru sürümünü çalıştırmaktan, yönetime katılmaktan ve topluluğun aktif üyeleri olmaktan sorumludur. Validatörler, müsait olmama, çift imzalama veya sansür nedeniyle cezalar alabilir. Bu cezalar arasında hapis, validatör setinden çıkarma ve bağlı (bonded) tokenlerin slashlenmesi yer alır. Delegatörler ise, ağı güvence altına almak ve validatörün gelirinin bir kısmını kazanmak için tokenlerini validatörlere devreden IRIS sahipleridir.

Full node’lar ve validatör node’lar, IRIS ağının güvenliğini ve işlevselliğini korumak için çok önemlidir. Full node’lar işlemleri ve blokları tam olarak doğrularken, validatör node’lar özel anahtarlar tarafından imzalanmış oyları yayınlayarak konsensüse katılırlar. Validatör node’lar blockchaine yeni bloklar işler ve çalışmaları karşılığında gelir elde eder. Yalnızca en iyi 100 bonded (bağlı) full node, validatör node olabilirken, geri kalanlar validatör adayı olarak hizmet verir. Bu durum, delegasyon miktarlarına ve genel ağ dinamiklerine bağlı olarak değişebilir.

Son olarak IRISnet, blockchain ve iş uygulamalarının birbirleriyle etkileşim şeklini değiştirmeye hazırlanıyor. IRISnet, dağıtık işletme uygulamaları için etkili bir temel sağlayarak ve Cosmos ağı içinde kesintisiz etkileşimi teşvik ederek, blockchain alanında yenilik ve büyümeyi teşvik etme potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir.